Hier staat beschreven hoe de werking van hormonen verloopt tijdens je zwangerschap en hoe je op een natuurlijke manier je bevalling kunt beïnvloeden.
Vaak geven we ons over aan de medische wetenschap, maar verantwoordelijkheid en regie nemen door je in te lezen en je te laten voorlichten is heel belangrijk. Zo kun je zelf regie nemen en houden tijdens je zwangerschap en bevalling, samen met je bevalpartner. Ook als het anders verloopt dat je had gehoopt, is kennis essentieel om keuzes te kunnen maken.
Inleiding:
Dit zou iedereen moeten weten! Waarom? Omdat je zo je eigen zwangerschap en bevalling op een natuurlijke manier kan beïnvloeden. Ik heb hier echter heel veel boeken voor moeten lezen, want in alle boeken staan weer andere weetjes. Daarom heb ik ze zoveel mogelijk samengevoegd. Hieronder dus een mooi overzicht van de belangrijkste high-liners. Verwacht vooral in deze blog stapsgewijs wat doet welk hormoon tijdens mijn zwangerschap en bevalling!
HCG:
Wordt gedurende de zwangerschap door de placenta geproduceerd. Het hormoon wordt alleen geproduceerd als er een innesteling heeft plaatsgevonden en er dus sprake is van een zwangerschap. Je kunt het testen met urine (zwangerschapstesten) HCG leidt meestal tot de eerste zwangerschapsverschijnselen, zoals vermoeidheid en misselijkheid.
Progesteron:
Is een hormoon die zorgt ervoor dat het baarmoederslijmvlies dik genoeg wordt zodat de eicel zich erin kan gaan nestelen. Het wordt uitgescheiden door de eierstokken en door de placenta. Progesteron versoepelt het spierweefsel, zodat de baarmoeder goed kan groeien. Extra bloed dat in zwangerschap aangemaakt wordt kan beter worden getransporteerd door de invloed van progesteron. Dit hormoon zorgt ervoor dat het kindje veilig en optimaal kan groeien. Progesteron maakt endorfine aan. Progesteron stimuleert samen met andere hormonen -de ontwikkeling van de melklieren aan. En neemt de afgifte van oxytocine af in de zwangerschap.
Tijdens de zwangerschap ontstaat er een grotere productie van het hormoon progesteron. Dit hormoon zorgt ervoor dat de baarmoederspieren ongevoeliger zijn en niet voortijdig gaan samentrekken. Richting het einde van de zwangerschap neemt de productie van het hormoon af. Door deze afname kan een ander hormoon, prostaglandine juist meer aangemaakt worden.
Progesteron heeft een relaxerende werking op de uterusspier (baarmoederspier), maar verslapt ook andere gladde spieren zoals darmspieren, ureter (urineleider) en galgang. Onder invloed van progesteron en oestrogenen verandert het endometrium ( baarmoederslijmvlies) in de decidua (placenta). De invloed van progesteron op de uterus (baarmoederspier) wordt waarschijnlijk vooral lokaal overgebracht: op de plaats waar de placenta is geïnsereerd, is de gevoeligheid van de uterusspier voor prikkels klein en elders groter.
Oestrogeen:
Is een vrouwelijk geslachtshormoon verantwoordelijk voor groei, onderhoud en herstel van weefsels. Oestrogeen speekt ook een rol bij de proliferatie van het baarmoederslijmvlies. De placenta speelt een belangrijke rol in de oestrogeenproductie. Bevordert weeën. Oestrogeen kan aanzetten tot misselijkheid en braken (Bij mensen met HG speelt hier een andere oorzaak).
De productie van oestrogenen door de placenta is afhankelijk van de voorlopers van de hormonen geproduceerd door de foetale bijnierschors. Oestrogenen stimuleren de prikkelgeleiding tussen de verschillende cellen. Daarnaast stimuleren oestrogenen de productie van prostaglandinen en bevorderen ze de vorming van oxytocinereceptoren in de spierlaag van de baarmoeder.
De productie van oestrogenen nemen gedurende de zwangerschap tot aan het einde toe met een vrij grote spreiding.
De fysiologische functie van de oestrogenen is nog niet geheel opgehelderd. De sterke doorbloeding en verweking van de uterus en andere bekkenorganen is ten dele een gevolg van de hoge oestrogeenspiegels.
Prostaglandinen:
Worden gemaakt in de vliezen en zijn hormonen die zorgen voor het rijpen (zachter, weker worden) van de baarmoedermond. Door het hogere prostaglandine-gehalte wordt de aanmaak van oxytocine gestimuleerd in het lichaam.
Aan het eind van de zwangerschap, in de bevalling:
Verzachten de baarmoedermond en maken deze weker en elastischer. Ze zorgen ervoor dat je gewrichten flexibeler worden. Ze komen vrij onder invloed van oxytocine in samenwerking met oestrogeen. Zij helpen bij de start van de bevalling. Ze spelen ook een rol bij de verandering in de bloedsomloop bij de baby na de geboorte.
Prostaglandinen spelen een belangrijke rol bij het initiëren op gang houden en stimuleren van het baringsproces. Prostaglandinen worden tijdens de baring gesynthetiseerd door onder andere de vliezen, de decidua (baarmoederslijmvlies) en de placenta. Prostaglandinen verweken de cervix (baarmoedermond) door dat ze collageenstructuren afbreken en uteruscontradicties (baarmoeder samentrekkingen) stimuleren. Daarnaast remmen prostaglandine de werking van progesteron waardoor het myometrium ( spierlaag van baarmoeder) ontvankelijk wordt voor samentrekkingen.
Sperma bevat prostaglandinen die de cervix baarmoederhals (cervix) helpen verweken. En een orgasme doet de baarmoedermond samentrekken. Dat zet nooit de bevalling in gang als de baarmoeder niet rijp is. Als de baarmoeder wel rijp is, kan het net het laatste zetje geven.
Bij het strippen of het breken van de vliezen komt het hormoon prostaglandinen vrij. Weet dat dit een interventie is. Zo verbreek je de natuurlijke gang van bevallen.
Je hebt een grotere kans op een kunstverlossing als je bent ingeleid of bij gestimuleerd met prostaglandine en een oxytocine infuus. Hier zijn voldoende onderzoeken te vinden op internet. Hier zal ik later in een blog nog eens verder over vertellen.
Samenwerking van hormonen bij de start en tijdens de bevalling:
Samenwerking van cortisol, prostaglandinen, oxytocine
Wanneer de baby te veel voedingsstoffen van de moeder gaat vragen, is het tijd om geboren te worden. De placenta gaat zijn assortiment aan hormonen veranderen. De concentratie progesteron wordt minder; de baarmoeder wordt hierdoor niet langer belet om samen te trekken. De placenta gaat meer oestrogeen maken, wat de weeën bevordert. Er komen prostaglandinen vrij die de baarmoedermond zacht en rijp maken. Als de baby de weg heeft bereid, bepaalt uiteindelijk de biologische klok van de moeder wanneer de geboorte precies begint.
Als het goed is, komt de bevalling pas op gang als de baby klaar is voor het landleven. De hormonen die zorgen voor rijping van de baby zijn ook de hormonen die geleidelijk de baarmoeder klaarmaken voor de bevalling. Wanneer de baby zo groot wordt dat de placenta niet meer voldoende voedsel en zuurstof doorgeeft en de moeder merkt dat het haar te veel energie gaat kosten de baby in haar buik te laten groeien, maakt de baby meer stresshormoon aan zoals cortisol. Bovendien laat de placenta nu moederlijk cortisol door. Dat alles zorgt ervoor dat de baby gaat rijpen. Deze rijpingsstoffen van de baby prikkelen de baarmoeder die prostaglandinen gaat maken. Dit hormoon zorgt dat de baarmoedermond verweekt en dat de baarmoeder gaat samentrekken. Intussen wordt de baarmoeder extra gevoelig voor het hormoon oxytocine dat weeën veroorzaakt. Aanvankelijk geleidelijk maar als de baarmoedermond voldoende is verweekt, treedt er een lawine in werking waarbij de weeën steeds krachtiger worden. De baarmoeder is dan een van de sterkste spieren van het lichaam. De actieve fase van de bevalling is nu aangebroken.
Oxytocine:
Het woord oxytocine komt van het Griekse woord okytokos , wat snelle geboorte betekent.
Oxytocine wordt gesynthetiseerd door de neuronen van de hypothalamus (gedeelte van de tussenhersenen staat in verbinding met de hypofyse) en wordt in de neurohypofyse (neutrale deel) aan het bloed afgegeven. Het hormoon wordt ook gesynthetiseerd in de decidua (baarmoederslijmvlies), placenta en het extra embryonaal foetaal weefsel (zit in placenta). In de zwangerschap is de uterus ongevoelig voor oxytocine, maar met de toename van de zwangerschapsduur en vooral tegen het einde van de zwangerschap neemt het aantal oxytocinereceptoren in het myometrium (spierlaag in baarmoeder) toe waardoor de uterus gevoeliger wordt voor de hormonen. In het endometrium (bedekkende laag van de binnenzijde van de baarmoeder) en in de decidua (baarmoederslijmvlies) dat later wordt afgestoten stimuleren ze de productie van prostaglandine. De oxytocine spiegels in maternaal (moederlijk) plasma stijgen niet bij het begin van de baring, maar worden wel hoger tijdens de uitdrijving.
Oxytocine, ook wel het geluks- liefdeshormoon genoemd, is het belangrijkste hormoon tijdens de geboorte.
Oxytocine is het hormoon dat wordt aangemaakt bij sociale interactie. Dit hormoon maakt ons sociaal en geeft ons het gevoel van vriendschap, liefde en vertrouwen. We maken oxytocine aan wanneer we bij onze vrienden, goede collega’s of familie zijn. Vroeger hadden we dit nodig om te overleven. Tegenwoordig hoeven we niet meer te jagen. Toch is sociaal contact en het gevoel erbij te willen horen nog steeds van enorm belang voor ons als mensen. We moeten namelijk op anderen kunnen vertrouwen en hebben elkaar nog steeds hard nodig bij tal van activiteiten. Oxytocine wordt helaas alleen afgegeven wanneer we echt contact maken met anderen, zoals bijvoorbeeld bij knuffelen of een goed gesprek. Sociale media geven ons bijvoorbeeld ook het gevoel dat we ergens bij horen, alleen is dit niet genoeg voor de aanmaak van oxytocine. Hiervoor hebben we face to face contact nodig en moeten we affectie en intimiteit met iemand anders kunnen delen. Alleen dan maken we dit gelukshormoon aan en creëren we het gevoel van echte verbondenheid. Daarom is voldoende intimiteit en echt contact met anderen zo ontzettend belangrijk voor ons eigen geluk. Maak daar dus voldoende tijd voor.
Het zorgt ervoor dat de baarmoeder gaat samentrekken en je dus weeën krijgt. Zodra de aanmaak van oxytocine op gang is, wordt de productie ervan alleen maar meer. Dit is de reden dat weeën vaak rustig beginnen, maar het proces versterkt zichzelf. Er wordt steeds meer oxytocine geproduceerd, hierdoor worden de weeën steeds krachtiger en ontstaat er meer progressie in ontsluiting.
Bovendien zorgen de steeds krachtigere weeën ervoor dat het hoofdje van de baby harder tegen de baarmoedermond duwt, wat vervolgens weer leidt tot meer productie van oxytocine.
De productie van oxytocine is op zijn best als de vrouw zich ontspant en op haar gemak voelt.
Tijdens de eerste uren postpartum en ook tijdens de borstvoeding zijn de oxytocine spiegels in het moederlijk bloed hoog.
Tips en tricks om oxytocine aanmaken natuurlijk te stimuleren.
Aan het einde van de zwangerschap en als de bevalling niet goed op gang komt:
• Maak plezier en hou van het leven.
• Breng tijd door met mensen van wie je houdt.
• Lekker voedzaam en gezond eten.
• Een warm bad.
• De natuur in, lekker wandelen of fietsen of een picknick.
• Vrijen, knuffelen, zoenen.
• Een orgasme.
• Massage aanraking en strelen.
• Jezelf vertroetelen met een voeten bad bijvoorbeeld
• Meditatie en visualisatie.
• Contact maken met de baby.
• Ritmisch bewegen zoals dansen en yoga.
• Creativiteit tekenen schilderen schrijven en zingen.
• Cocoonen /kruipen alvast in je veilige geborgen rustige nestje.
• Beperk je blootstelling aan stress haast druk en spanning.
• Kies er bewust voor om je in je zwangerschapsbubbel te blijven en onttrek je aan de problemen van het dagelijks leven kijk geen nieuws bijvoorbeeld en trek je even terug (van social media etc.).
Tijdens de bevalling oxytocine stimuleren:
• Een fijne geborgen vertrouwde plek.
• Veiligheid geborgenheid.
• Ongestoorde plek (een plek waar je ook seks zou willen hebben)
• Privacy, niet geobserveerd en gestoord worden
• Warmte
• Zacht licht
• Warm water
• Ritme en rituele
• Ademhalingstechnieken yoga, bewegingstechnieken, concentratieoefeningen
• Zelfhypnose
• Dansen wiegen heen en weer wiebelen
• Zingen
• Muziek zachte vertrouwde geluiden
• Liefdevolle zachte aanrakingen
• Zoenen, vrijen en strelen
• Massage
• Steun support ondersteuning aanmoediging
• Acupressuur
• Tepel stimulatie
• Beperk de blootstelling aan stress haast drukte en spanning
• Spreek af dat er geen vragen aan je worden gesteld die een beroep doen op je ratio. Zorg dat je bevallingspartner dit deel kan overnemen. Goed overleg over jouw wensen van te voren is dus essentieel,
Relaxine:
Dit hormoon komt niet voor bij vrouwen die nooit kinderen hebben gehad of mannen. Relaxine wordt afgescheiden door de placenta.
Dit hormoon voorkomt samentrekken van de baarmoeder, verweekt het bindweefsel en ligamenten van het bekken (maar kan ook invloed hebben op de rest van het lijf) en zorgt dat de symfyse ( kraakbeenweefsel, schaambeenverbinding) mobieler wordt. Dit hormoon neemt flink toe in het eerste trimester en vervolgens af vanaf het tweede trimester, waarna het weer toeneemt in het derde trimester.
Het is een polypeptide, gemaakt in de placenta, de decidua en het corpus luteum, dat waarschijnlijk de herschikking van bind- en spierweefsel in de zich snel vergrotende uterus regelt, de contractiliteit van het myometrium tot vlak voor de partus remt, maar tegen die tijd ook het rijp worden van de cervix bewerkstelligt. De werking lijkt bepaald te worden in wisselwerking met andere hormonen. Samen met progesteron blokkeert het de tot contractie aanzettende prikkels die de uitrekking van het myometrium teweegbrengt.
Relaxine zorgt op het einde van de zwangerschap voor verslapping (relaxatie) van de baarmoedermond en ligamenten van de bekkengordel zodat de bevalling zonder problemen kan verlopen.
Serotonine:
Tijdens de zwangerschap is er een forse daling van de productie van serotonine, waardoor er een relatief serotonine tekort ontstaat. Deze daling ontstaat doordat de moederkoek (placenta) het aminozuur tryptofaan afbreekt, een stof die nodig is voor de productie van serotonine. Serotonine speelt een belangrijke rol in de regulering van emoties. Serotonine is een neurotransmitter met een overwegend stimulerende werking. Het is een tryptamine die invloed heeft op het geheugen, stemming, zelfvertrouwen, slaap, emotie, orgasme en eetlust. Het speelt ook een rol bij de verwerking van pijnprikkels.
Serotonine is een gelukshormoon met een grote invloed heeft op ons lichaam. Zo reguleert serotonine een aantal vitale lichaamsfuncties zoals ons immuunsysteem, onze nieren, hart en bloedvaten en onze spijsvertering. Daarnaast houdt serotonine ons humeur in balans, doordat het een grote invloed heeft op onze gemoedstoestand. Serotonine heeft daardoor ook een groot effect op ons zelfvertrouwen. Hoe meer serotonine we namelijk in ons lichaam hebben, hoe minder gevoelig we namelijk zijn voor afwijzing van anderen. We kunnen dit gevoel ervaren wanneer we respect en waardering krijgen. Dit geeft ons dan een trots gevoel en werkt statusverhogend, waardoor er opnieuw serotonine aangemaakt wordt.
Door een laag niveau serotonine kun je gevoeliger zijn dan normaal. Een onschuldige opmerking van iemand anders, neem je dan plotseling heel erg serieus en beschouw je als een persoonlijke aanval. Alles is steeds erger dan het in feite is.
Serotonine kan een grote invloed hebben op vermoeidheid. Een constant gevoel van lusteloosheid, gebrek aan energie en moeheid kan het gevolg zijn van te weinig serotonine. Ook kan de vermoeidheid een symptoom zijn na het stoppen van serotonine-medicatie. Dit lost weer op als het natuurlijke serotonine weer aangevuld is.
Een laag niveau aan serotonine wordt ook in verband gebracht met slapeloosheid. Dit kunnen we verklaren doordat serotonine een belangrijke rol speelt bij het aanmaken van melatonine. Dit is een hormoon die erg belangrijk is voor het dag- en nachtritme. Door het gebrek aan serotonine ben je niet in staat om je lichaam tot rust te brengen, als voorbereiding voor een goede nachtrust.
Het is een gebruikelijk symptoom dat mensen te maken krijgen met allerlei stemmingswisselingen als het serotonine gehalte te laag is. Agressief gedrag of juist over emotioneel gedrag in sociale situaties zijn een paar voorbeelden van de stemmingswisselingen die serotonine kan veroorzaken. Dus als je merkt dat je snel boos, agressief, angstig, depressief of juist heel vrolijk kunt zijn, dan kan serotonine één van de oorzaken zijn.
Er is een duidelijk verband tussen de serotonine in het lichaam, en de pijn tolerantie. Een laag niveau serotonine zou zorgen voor een hogere gevoeligheid voor pijn, zelfs bij hele kleine pijntjes. Een hoger niveau serotonine zorgt voor een lagere pijngevoeligheid, dus een hogere pijndrempel.
Tips; Hoe kun je serotonine verhogen:
• Meditatie/ natuurlijke supplementen, overleg altijd met een orthomoleculair therapeut/arts. Zeker tijdens een zwangerschap (wens).
• Eet gezonde vetzuren; omega 3. Vermijd transvetten! Die blokkeren het vervoer en aanmaak van deze hormonen juist.
• Vitamine B3 (bijv. peulvruchten, bosbessen, wortels, aardappelen, graanproducten, vis, eieren en vlees) B6, B12
Voeding dat rijk aan l-tryptofaan bijv.: linzen, bonen, noten, chiazaad, spinazie, pompoen.
• Eten van langzame complexe koolhydraten
• Vermijd bewerkte voeding en suikerrijke voedings zoals koekjes, chips.
• Zorg voor een goede darmmicrobioom, d.m.v. de juiste voedingsmiddelen en probiotica. Realiseer hierbij dat ook jouw baby jouw darmmicrobioom mee neemt en dit de blauwdruk is voor je baby.
• Drink voldoende water.
• Sporten en lichaamsbeweging zoals wandelen.
• Zonlicht.
• Positieve gedachten. Coaching kan je hierbij helpen of denk aan affirmaties die je aanspreken, wanneer je die hardop zegt werken deze voor een positieve mind.
Endorfine:
Het hormoon endorfine is belangrijk voor ons lichaam, doordat endorfine pijnstillende eigenschappen heeft. Tijdens een zware inspanning scheidt een gedeelte van ons brein (de hypothalamus) endorfine uit om de pijn van de fysieke inspanning te maskeren. Endorfine wordt ervaren bij seks, eten, lachen, mediteren.
Endorfine is een hormoon dat onder andere geproduceerd wordt bij lichamelijke inspanning en pijn. Endorfine is een natuurlijke pijnstiller die ervoor zorgt dat je je prettig en ontspannen voelt. Tijdens de geboorte komt endorfine vrij als reactie op de intensiteit van de weeën. Het endorfine niveau wordt zo hoog dat je je kan afsluiten en in een soort roes terecht komt. Deze roes zorgt er vervolgens voor dat de je je goed kan ontspannen, wat er weer voor zorgt dat de aanmaak van oxytocine optimaal is.
Dopamine:
Is het hormoon dat ons in staat stelt genot en blijdschap te kunnen ervaren, het komt vrij bij fijne ervaringen. Denk maar eens aan het afwerken van je to-do lijstje, heerlijk eten, seks, of het behalen van je doelen. Het grootste probleem bij dopamine is dat het fijne gevoel ook weer snel wegebt. Maar omdat dopamine ontzettend lekker voelt, willen we zo snel mogelijk een nieuwe boost hebben. Dit is ook de reden dat we aan activiteiten en producten, waarbij we veel dopamine aanmaken, makkelijk verslaafd kunnen raken. We kunnen deze verslavingsgevoeligheid ook gebruiken om er iets positiefs van te maken.
Cocktail voor moeder en kind. Niet alleen moeder maar ook de baby krijgt deze gehele cocktail van hormonen binnen. Voor de baby betekent dit dat de geboortepijn verzacht wordt en dat hij of zij rustig en ontspannen (maar wel alert doordat op het allerlaatst een shot adrenaline is vrijgekomen) ter wereld kan komen. Voor moeder betekent deze cocktail een natuurlijke hulp om de bevalling te doorstaan zonder ingrijpen van buitenaf.
Invloeden van buitenaf:
Indien op één of andere manier wordt ingebroken op dit proces, wordt het gehele proces beïnvloed en mogelijk zelfs beëindigd. Zo zal een verstoring van de rust en het veilige gevoel van moeder, zorgen voor een verminderde oxytocineproductie waardoor het hele proces wordt vertraagd. In geval van toedienen van pijnstilling of kunstmatige oxytocine wordt geen natuurlijke endorfine aangemaakt. Als dan vlak voor het persen de toediening van pijnstilling stopt om moeder de gelegenheid te geven de persweeën goed te voelen, zal het endorfine gehalte niet hoog genoeg zijn om de pijn van de persweeën voldoende te verzachten.
Als moeder en kind beiden over een goede gezondheid beschikken, is er geen reden om aan te nemen dat bovenstaand bevalproces niet op gang komt. Op het eind van de bevalling zwakken de weeën af om catecholaminen aan te maken. ( zie tekst hieronder)
“Stress” hormonen:
Adrenaline:
Adrenaline maar ook andere catecholaminen (noradrenaline en dopamine) die bij stress worden afgescheiden door een maternale bijnier, hebben een tegengestelde werking op glad spierweefsel aan die van prostaglandine en oxytocine. Ze hebben dus een remmende werking op het myometrium (spierlaag vd baarmoeder).
Het hormoon adrenaline zorgt ervoor dat we alert kunnen reageren in stresssituaties. Ze zorgen voor een fight -or- flight (vecht of vlucht reactie) Tijdens de openingsfase van de geboorte vermindert dit hormoon echter de aanmaak van oxytocine en endorfine. Met als gevolg dat de weeën minder krachtig zijn, maar de pijnsensatie versterkt wordt.
Ze verminderen baarmoedersamentrekking en zetten de bevalling op een lager pitje of zelfs on hold (de rust en wees dankbaar fase). Ze zorgen voor een pessimistische perceptie van de dingen die gebeuren, zodat je extra waakzaam bent op gevaar. Ze zorgen ook voor meer stresshormonen bij de baby.
Een golf van catecholaminen komt vrij, bij zowel moeder als baby, vlak voor de uitdrijving, om je alert te maken en een energiekick te geven. Vandaar dat vrouwen vaak ongemak ervaren in de transitiefase ( overgang van ontsluiting naar uitdrijving) van de bevalling. Deze hormonen spelen een grote rol bij de Fetal Ejection Reflex (FER) een automatische persreflex die ervoor zorgt dat je baby zonder actief te persen als vanzelf geboren wordt.
De extra adrenaline komt via de placenta ook bij de baby terecht, wat ervoor zorgt dat de baby direct na de geboorte helder en alert is. Hij of zij is zo goed in staat om zijn omgeving (lees mama en papa) te ”zien” en contact te leggen met hen: de eerste stap naar een goede hechting.
Cortisol:
Het is uw kind die bepaalt wanneer de bevalling begint: hij of zij scheidt het stresshormoon cortisol af. Dit hormoon komt via de placenta bij u terecht. Onder invloed van cortisol komen de weeën op gang en gaat de bevalling beginnen.
In het geval van stress komt het hormoon cortisol vrij dat ervoor zorgt dat ons lichaam in de “actiestand” komt. De bloeddruk en hartslag gaan omhoog, de ademhaling gaat sneller, spieren spannen zich, de spijsvertering en het immuunsysteem worden afgeremd. Deze reactie is nuttig als er actie nodig is maar als de genoemde lichaamsprocessen langer aanhouden, hebben ze een ongunstig effect op de gezondheid van de baby.
Noradrenaline:
De algemene functies zijn verwant met adrenaline: Opwinding, activiteit, fight-or-flight reacties. Het is een opwekkende neurotransmitter die noodzakelijk is voor motivatie, alertheid en concentratie.
Noradrenaline komt als neurotransmitter voor in de hersenen, en in de zenuwuiteinden van het sympathische of orthosympathische zenuwstelsel. Als hormoon wordt hij in het bijniermerg geproduceerd, waar de werking te vergelijken is met adrenaline. Noradrenaline kun je deels met adrenaline vergelijken, maar toch hebben ze uiteindelijk een ander effect.
Noradrenaline zorgt bijvoorbeeld veel meer voor emotionele effecten dan adrenaline dat doet. Iemand bij wie het noradrenalineniveau heel hoog ligt, kan last krijgen van angst- en paniekaanvallen en is sneller opgewonden of gespannen. Noradrenaline wordt daarnaast razendsnel door je lichaam afgebroken, terwijl adrenaline een stuk langer in je lichaam blijft. Noradrenaline heeft nog een andere belangrijke werking: het werkt namelijk ook als neurotransmitter die signalen afgeeft aan je hersenen.
Noradrenaline kan sterke samentrekkingen van de baarmoeder veroorzaken en verminderde doorbloeding van de placenta, waardoor het bloed van de foetus een te laag zuurstofgehalte krijgt. Is gevaarlijk in de zwangerschap (lumc)
Over het algemeen voelen mensen met te weinig noradrenaline zich depressief en mensen met een teveel aan noradrenaline euforisch, gespannen, angstig of opgewonden. Dit hangt af van de stemming en/of van andere neurotransmitters, zoals onder andere serotonine.
Prolactine:
Voor de borstvoeding zijn twee hormonen belangrijk: prolactine en oxytocine. Prolactine zorgt voor de melk aanmaak maar pas na de bevalling, als de placentahormonen zijn weggevallen. Dan pas kan de prolactine zijn werk doen en komt de productie van moedermelk goed op gang. Als de melkproductie op gang is, gaat het hormoon oxytocine een belangrijke rol spelen, het hormoon dat ook de weeën opwekt. Oxytocine komt vrij als de baby gaat zuigen. Het zorgt voor de toeschietreflex: de melk spuit uit de tepel. Hoe meer de baby drinkt hoe meer prolactine en oxytocine er worden aan gemaakt . En hoe meer moedermelk. In vernuftig systeem. Het omgekeerde geldt ook: als moeders geen borstvoeding geven houdt de aanmaak van moedermelk vanzelf op.
Synthetische oxytocine:
Oxytocine is een van de belangrijkste stoffen bij de bevalling. Het faciliteren van de oxytocine-flow is de prioriteit tijdens een vrije geboorte. Als je bevalling ‘stagneert’ of niet goed op gang komt, kun je oxytocine aanmaak op verschillende manieren stimuleren. Helaas hebben veel zorgverleners een meer technische benadering en grijpen ze maar al te makkelijk naar synthetische oxytocine om de bevalling een zetje te geven.
Het is een hardnekkig misverstand dat synthetische oxytocine niet schadelijk is omdat het dezelfde stof is als je zelf ook aanmaakt. Je hormoonsysteem is zo complex dat je extreem voorzichtig moet zijn met beïnvloeding van buitenaf. En juist tijdens de periode rondom geboorte moet je nog voorzichtiger zijn dan normaal, aangezien je lichaam in deze tijd het met erg ingewikkelde zaken bezig is.
Synthetische oxytocine verstoord werking van het lichaamseigen oxytocine-systeem. Het kan ervoor zorgen dat ook de oxytocine-receptoren in de baarmoeder verminderen, waardoor de baarmoeder minder snel op oxytocine reageert en het risico op bloedingen na de geboorte toeneemt. Door de verminderde receptoren wordt ook de aanmaak van lichaamseigen oxytocine geremd. Na de geboorte kan dit onder meer een nadelig effect hebben op het geven van borstvoeding. Daarnaast kan synthetische oxytocine niet door de bloed hersenbarrière heen, de poortwachter die je hersenen beschermt tegen het binnendringen van ongewenste stoffen. Synthetische oxytocine heeft tijdens de bevalling dus wel het gewenste lichamelijke effect: je baarmoeder gaat samentrekken. Maar de liefdevolle (geluk) gevoelens en pijnstillende effecten van natuurlijk oxytocine ontbreken.
Synthetische oxytocine komt via de placenta ook bij de baby terecht die daar nadelige gevolgen van ondervindt, bijvoorbeeld doordat het een negatief effect heeft op de borstvoedingsreflexen naar de geboorte.
Synthetische oxytocine zou het laatste redmiddel moeten zijn als je lichaam niet in staat is om zelf oxytocine aan te maken. In eerste instantie is het een veel beter idee om te onderzoeken hoe de natuurlijke oxytocine-aanmaak gestimuleerd en gefaciliteerd kan worden.
Wil je meer lezen over zwangerschap en baby weetjes? Kijk eens hier.
Meer weten over zwanger worden en vruchtbaarheid? neem hier eens een kijkje.
